احد حسینی، متولد ۲۳ مرداد ۱۳۲۳، مجسمه ساز مشهور تبریزی است که بسیاری از آثار نفیس وی را می توان در چندین جای تبریز مشاهده کرد.
احد حسینی در ۲۳ مرداد ۱۳۲۳ در تبریز در محله “حاجی الهیاری” (کوی کوزه گر خانه) متولد شد. پدر خانواده سرپرست اتحادیه گرمابهداران شهر و معتمد محل بود. در سالهای آشفتهی تاریخ ایران پس از جنگ جهانی دوم، خانواده حسینی در فقر شدید زندگی میکرد. احد تمایلی به رفتن به مدرسه نداشت. زنی به نام ماهپارهخانم، احد را با بچههای خود به دبستان ویجویه میبرد. احد بچهای لاغر و از نظر جسمانی بسیار ناتوان بود. این بچهی درمانده اغلب در بازیهای کودکانه، در دویدنها و گریختنها بر زمین میافتاد و صدمه میدید. دررفتگی انگشتان دست و پا همیشه با او بود. روزی در سال ۱۳۳۲ هر دو دست احد دچار دررفتگی شد و ناگزیر هر دو دست او را بسته و با پارچه از گردنش آویزان کردند. چنین بچهای نمیتوانست شاگرد خوبی باشد. احد حسینی دانش آموز تنبل دبستان بود، اما در نقاشی خیلی خوب بود. احد تقلیدگری هنری را از مادرش به ارث برده بود. مادر احد حافظهی تصویری تیزی داشت، هر وقت در خیابان لباسی را بر تن کسی میدید و میپسندید، همان لباس را در خانه میدوخت. احد در سال ۱۳۳۶ دورهی شش سالهی دبستان را به پایان رساند و وارد دبیرستان شد.
احد حسینی سه سال سیکل اول دبیرستان را با زحمت در دبیرستان فردوسی و در پنج سال به پایان رساند. کلاس هفتم و کلاس هشتم رد شده بود. سیکل دوم دبیرستان را در رشتهی علوم طبیعی (علوم تجربی) شروع کرد. ناتوانی جسمی و درسی همچنان ادامه داشت.
در سال ۱۳۴۲ در دبیرستان فردوسی یک مسابقهی نقاشی میان دانشآموزان دبیرستان برگزار شد. احد حسینی برندهی مسابقه شد. برنده شدن احد، دبیران دبیرستان را شگفتزده کرد. احد دانش آموز شناخته شدهای نبود. این رویداد سبب شد احد حسینی استعداد شگرف خویش را در هنر کشف کرد. در همان سال روزی کلاس درس آقای علی طاعی، دبیر علوم را نقاشی کرد و دبیر گرامی نیم ساعت از کلاس را در ستایش از کار احد سخن گفت. طاعی به احد گفت که او رافائل خواهد شد. در خرداد ۱۳۴۵ دیپلم گرفت.
احد حسینی در آبان سال ۱۳۴۵ به خدمت سربازی رفت. پس از دو ماه آموزش نظامی، احد به عنوان سپاهی دانش در روستایِ مازا رُستاق (دهکدهی عسل) شهر ساری مشغول تدریس شد. سرسبزی زیبای روستا و وقت آزاد کافی سبب شد احد به مطالعه بپردازد. در آن چهارده ماه سپاهی دانشی، احد درس هایی از فلسفه، جامعه شناسی، هنر و بیوگرافی مردان بزرگ را میخواند. او شیفتهی کسانی بود که از فقر سر بر آورده بودند. مازاریک (رئیس جمهور چکسلواکی)، آرتور شوپنهاور، آبراهام لینکلن و هنرمند برتر میکلآنژ و کسانی دیگر محبوب ذهن حسینی شده بودند و اتاق کوچک روستایی با عکس این بزرگان آراسته شده بود. در همان سالهای خلوت، احد حسینی حس دیگری را در وجود خویش کشف کرد: در روحش بود که بزرگ بشود.
احد حسینی پس از پایان خدمت سربازی، به مجسمهسازی علاقه مند شد و با گل رس به ساختن نیمتنههای انیشتین، دکتر شوایتزر، برتراند راسل، بتهوون و روسو پرداخت. سپس به تهران رفت و وی مدت کمی در کارگاه پرویز تناولی مشغول به کار شد. پس از آن به تشویق وی در سال ۱۳۵۱ به ایتالیا رفت. پس از یک سال تحصیل در دانشکده بیازیت، به کشور فرانسه رفته و شش سال در مؤسسه آرت دکوراتیو مجسمهسازی مدرن را آموخت. برجسته ترین اثر وی در این دوران، مجسمه “مونالیزا” است که بر اساس تابلو مشهور “لئوناردو داوینچی” ساخته بود. وی انگیزه خود از ساخت این مجسمه را اینگونه بیان می کند: «اگر مونالیزا لبخند نداشت این کار را انجام نمی دادم زیرا که لبخند سمبل دوستی و صلح است.» مجسمه مونالیزایِ حسینی در پایان نمایشگاه در اختیار کلسیونر ایرانی، همایون مینوئی قرار گرفت.
در تابستان ۶۷ کانال پلوس تلویزیون فرانسه برای اولین بار مسابقهای جهت ساخت تعدادی صورتک ترتیب داده بود که احد حسینی از طریق مدرسه آرت- دکو جهت شرکت در آن معرفی شد. داور مسابقه از بین دوازده شرکت کننده فقط کار او را پسندید. حسینی در عرض ۵ ماه بیش از ۶۰ صورتک برای برنامه تلویزیونی آن ها ساخت. احد حسینی در سال ۷۸ به ایران بازگشت.
او بعد از بازگشت به ایران به مدت ۵ سال در زیرزمین خانه اش اقدام به خلق آثاری نمود که همه آن ها را به موزه آذربایجان اهدا کرد. این مجسمه ها از گچ محکمی ساخته شده و درون آن ها اسکلت آهنی وجود دارد. احد حسینی هدف خود را از ساختن آن ها نشان دادن بدبختی ها و مصائبی می داند که کم و بیش در سراسر جهان به خصوص نیمکره جنوبی گریبانگیر انسان هاست. شاید این آثار تاثیری در ارتقاء آگاهی انسان ها و صلح و دوستی داشته باشد.
احد حسینی به ۴۰ کشور دنیا سفر نمود. به خاطر صلح در جهان چهار نظریه نوشت که هم زمان با اولین نمایشگاه او در سازمان جهانی یونسکو ارائه گردید.
آثار مشهور این هنرمند عبارتند از:
- مجموعه بزرگ زندگی و مسائل آن – موزه آذربایجان
- مجسمه مونالیزا یا لبخند ژوکوند
- مجسمه خافانی – بوستان خاقانی تبریز
- مجسمههای سردار و سالار ملی – موزه مشروطه
- مجسمه قونقا – میدان قونقای تبریز
- مجسمه استاد نظمی تبریزی شاعر و ادیب معاصر – چهارراه شکلی تبریز
جایزههای احد حسینی:
- جایزهی اول برای مجسمهی شارل استراد (Charles Strade)
- جایزهی شهر موغانژیش برای مجسمهی سینماتوگراف
- برندهی کنکور برگزار شده در انستیتوی آرتس دکوراتیو برای کشور هلند
احد حسینی هنرمندی اندیشمند، خلاق و حساس است. علاقه وی به صلح و دوستی باعث شده تا آراء و نظریاتی درباره صلح و مسائل انسانی ارائه دهد. آثار او نیز به نحوی نشان گر این وجه برجسته از اندیشه اوست.
موزه آذربایجان با افتخار بخشی از دستاوردهای سترگ هنری این هنرمند برجسته ایرانی را در جایگاه یک نهاد معتبر فرهنگی در خود به یادگار نگه داشته است.
عکس از طناز تیشه زن
Besyar aali, Dorood bar Eishan! Baes Eftekhar ast braie Iran va irani. Zende o salamat baad!.
درود بر استاد حسینی همیشه سلامت باشید مایه افتخار آذربایجان و ایران